లినక్స్ లో టైపింగ్ పద్ధతులు

లినక్స్ లోటైపింగు మూడు విధాలుగా సాధ్యం.

1. ఐబస్ ప్రాధాన్యతలు
2. కీబోర్డు అమరికలు
3. SCIM ఇన్పుట్ పద్ధతి

ఈ మూడు పద్ధతుల ద్వారా లినక్స్ లో టైపింగు చెయ్యవచ్చు.ఐబస్ మరియు SCIM పద్ధతులలో ఇన్‌స్క్రిప్ట్ తో పాటు ఇతర కీ బోర్డు లే అవుట్ మోడళ్ళు(ఆపిల్,ఐట్రాన్స్,పోతన,rts) కూడా ఉంటాయి.కీబోర్డు పద్ధతిలో మాత్రం కేవలం ఇన్‌స్క్రిప్ట్ మాత్రమే ఉంటుంది.ఇది అప్రమేయంగా వస్తుంది, దీనికోసం ప్రత్యేకించి సాఫ్ట్వేర్లు ఏమీ వాడక్కర్లేదు.వాడటానికి సులభంగా, ఎప్పటికప్పుడు అభివృద్ధి చేయడం వలన ఐబస్ అనువర్తనాన్నే లినక్స్ లో ఎక్కువగా వాడుతున్నారు.


1. ఐబస్ ప్రాధాన్యతలు



System-> Preferences->IBus Preferences
ఈ విధంగా ప్రాంభించినపుడు 

 Yes(అవును) అని నొక్కండి.

 

Ok(సరే) చెయ్యండి.

ఇపుడు ఐబస్ ప్రాధాన్యతలను చూపిస్తుంది.ఐబస్ ప్రారంభించడం ఇదే మొదటిసారయితే ముందుగా ప్రాధాన్యతలను అమర్చుకోవాలి.దీనికోసం కింద తెలిపిన విధంగా చేయాలి.

ఇపుడు ఇన్పుట్ పద్ధతి(input method)కి వెళ్ళి ఏ భాష కీ బోర్డు లేఅవుట్ ఇన్పుట్ గా కావాలనుకుంటున్నారో వాటిని ఎన్నుకునిజత(Add)చేయాలి.

ఇలా చేసిన తర్వాత మీ ప్రాధాన్యత ప్రకారం జతచేసిన వాటిని మీరు పైకి కిందికి మర్చుకోవచ్చు.ఈ విధంగా చేయడం వలన మొదట ఉన్న ఇన్పుట్ పద్ధతి చేతన(enable)మవుతుంది.ఐబస్ అనువర్తనాన్ని చేతనం లేదా అచేతనం చేయుటకు Control+Space నొక్కవలసిఉంటుంది.తరువాయి ఇన్పుట్ పద్ధతికి మారాలంటే Alt+left Shift నొక్కాలి.
ఐబస్ అనువర్తనాన్ని అనువర్తన లాంచర్(alt+f2) లేదా టెర్మినల్ లో నడుపుటకు వాడవలసిన కమాండ్(ఆదేశం)
ibus-daemon -d


2. కీ బోర్డు పద్ధతి
దీనిని చేతన పరుచుటకు System->Preferences->Keyboard

 ఇలా కీ బోర్డు ప్రాధాన్యతలుచూపిస్తుంది.ఇందులోలేఅవుట్స్(Layouts) లోకివెళ్ళికలుపుము(add).

ఇపుడు ఈవిధంగా విండో ప్రత్యక్షమవుతుంది.

ఇక్కడ తెలుగు భాష ఎంచుకుని జతచేయండి(Add).

3.SCIM ఇన్పుట్ పద్ధతి

సార్వత్రిక అమరిక(global settings)లోకి వెళ్ళి మీకు కావలసిన ఇన్పుట్ భాషలను ఎంపిక చేసుకుని వాటిని అనువర్తించి వాడుకోవచ్చు.
ఈ విధంగా మీరు లినక్స్ లో సులువుగా టైపింగు చేసుకోవచ్చు.


లినక్స్ మరియు ఓపెన్ సోర్స్ సంభందిత దృశ్యకాలనిమా తెలుగు లినక్స్ యూ ట్యూబ్ ఛానల్ లో కూడా వీక్షించవచ్చు.దయచేసి చందాదారు(subscriber) కాగలరు. 

లినక్స్ లో టైపింగ్ పద్ధతులు

కీబోర్డులు, ఫోనెటిక్లు, ఇన్స్క్రిప్టులు, స్కిమ్ములు, ఐబస్సులు, ఇంతేనా?

నిన్న పంచరంగి అనే కన్నడ సినిమా చూస్తున్నా. అందులో హీరో గారు ఎప్పుడూ తన చుట్టూ ఉండే వస్తువులను అన్నిటిని బహువచనం లో చెప్పేసి, లైఫు ఇష్టేనే (జీవితం ఇంతేనా?) అని విసుక్కుంటూ ఉంటాడు, పైగా ఇదే ఇష్యూ పై ఒక పాట కూడా!
"ಶಾಲಿವಾಹನ ಶಕೆ ಮನೆಗಳು, ಹೂವು ಮುಡಿದ ಚೌಲ್ಟ್ರಿಗಳು, ಹೆರಿಗೆ ವಾರ್ಡುಗಳು, ಸಾಂಬ್ರಾಣಿಗಳು, ರಿಬ್ಬನ್ನುಗಳು, ಮುದ್ದು ಜಡೆಗಳು, ಒದ್ದೆ ಕೊಡೆಗಳುಲೈಫು ಇಷ್ಟೇನೇ"
అదే గుర్తుకు వచ్చి పైన శీర్షిక కూడా అలానే పెట్టాను. కానీ అక్కడ హీరో లా లైఫు ఇంతేనా కాదు ! ఇన్ని విధాలా అని అనుకున్నా!!
లినక్స్ లో మీరు తెలుగులో టైప్ చెయ్యాలనుకుంటే చాలానే మార్గాలున్నాయి 
ఈ-తెలుగులో ఆంగ్లంలో చూడండి 
అయితే ఇక్కడ నేను మీకు కేవలం ఐబస్ మరియు పూర్తి ఇన్స్క్రిప్ట్ లేఔట్ గురించి రాస్తున్నాను!


ఐబస్:
ఇది చాలా సులువైన పద్ధతి.
System >> Preferences >> IBus Preferences
కి నావిగేట్ అయ్యి క్లిక్ చెయ్యండి.

ఆ పై మీకు ఒక మెసేజ్ బాక్స్ కనిపిస్తుంది ఈ మెసేజ్ తో:


IBus daemon is not started. Do you want to start it now?
Yes  అని జవాబు ఇవ్వండి.


అలా మీరు జవాబు ఇచ్చాక


IBus has been started! If you can not use IBus, please add below lines in $HOME/.bashrc, and relogin your desktop.
export GTK_IM_MODULE=ibus
export XMODIFIERS=@im=ibus
export QT_IM_MODULE=ibus


అని కనిపిస్తుంది. ఏమీ ఖంగారు పడొద్దు! నేను చాలా మార్లు .bashrc లో ఆ లైన్లు పెట్టినా, నాకు ఏ మార్పు రాలేదు
ఇక ఆ తర్వాత 


మీరు మీ ఐచ్ఛికాలు ఎంచుకుని మీకు నచ్చిన తెలుగు లేదా ఇతర భాషల టైపింగు మార్గాలును ఎంచుకుని, వాటి మధ్య టాగుల్ కూడా చెయ్యవచ్చు!


ఇక ప్రతిసారీ మీరు ఐబస్ ను మొదలునుండి కాక మీకు సిస్టం రిస్టార్ట్ అయిన వెంటనే కావాలంటే, ఇలా చెయ్యండి


Go to the menu:
System >> Preferences >> Startup Applications
Click the button: Add
Name: IBus daemon
Command: /usr/bin/ibus-daemon -d
Comment: start IBus daemon when Gnome starts

సో 

హైదరాబాద్ లో ఉండే వారు ని:సంకోచంగా మా వద్ద సహాయం తీస్కొనవచ్చు. మీకు వీలైనపుడు మాకు చెపితే పూర్తిగా ఉబుంటు లేక ఇతర లినక్స్ పంపకాలను మీ వద్దనే ఉచితంగా స్థాపిస్తాం. ఇతర సందేహాలున్నా చెప్పండి!

మళ్ళీ నా పాత పాటే లైఫు ఇష్టేనే!